Elektrikli araçlar artık geleceğin bir parçası değil, günlük hayatın ta kendisi haline geldi. Sokaklarda sessizce süzülen bu araçlar, egzoz dumanlarını geride bırakırken, şarj istasyonları da benzin istasyonlarının gölgesinden çıkarak şehir haritalarında dikkat çeken noktalar haline geldi. Bu hızlı dönüşümle birlikte pek çok kişinin aklındaki ortak soru şu: en çok tutulan elektrikli araba hangisi? Tesla hâlâ o büyük tahtta mı oturuyor, yoksa Çinli devler koltuğa göz mü dikti? Cevap, sadece sayılarda değil, hikâyelerde de saklı.

Elektrikli otomobil denildiğinde, birçok kişinin aklına hâlâ ilk olarak Tesla geliyor. Elon Musk’ın küresel ölçekte yankı uyandıran çıkışları, şirketin teknoloji alanındaki öncü adımları ve özellikle Model Y gibi araçların gördüğü yoğun ilgi, Tesla’yı sektördeki rekabetin merkezinde tutmayı sürdürüyor. Nitekim 2024 yılında Tesla, dünyanın en büyük elektrikli araç pazarı olan Çin’de, yerli üretici BYD’yi yalnızca 284 araç farkla geride bırakarak zirveye yerleşmeyi başardı. Evet, yalnızca 284 araç! Bu fark, bazı şehirlerdeki bir alışveriş merkezinin otopark kapasitesi kadar. Özetle, Tesla zorlu rakiplerle dolu Çin pazarında bile liderlik koltuğuna oturdu.

Ancak olay sadece Model Y değil. Tesla, Çin'de ikinci dev fabrikasını da açarak “Ben buradayım, daha da büyüyeceğim,” mesajını net bir şekilde verdi. Ve bu atılım sayesinde Model Y, Çin’in en çok satan SUV modeli unvanını kaptı.

“En iyi” sorusu biraz göreceli olsa da rakamlar, kullanıcı yorumları ve pazar performansına bakıldığında birkaç güçlü aday ortaya çıkıyor. Tesla Model Y, teknoloji, menzil, yazılım güncellemeleri ve tasarımıyla hâlâ listenin tepesinde. Ama BYD’nin Qin Plus modeli de oldukça etkileyici bir çıkış yaptı. Sadece Çin’de değil, küresel pazarda da ciddi ses getiriyor. Özellikle fiyat-performans oranıyla pek çok kullanıcıyı cezbetmeyi başarıyor.

Bir yanda yazılım güncellemeleriyle araçlara yeni özellikler katan Tesla, diğer yanda uygun fiyat, düşük bakım masrafı ve yerli destek avantajlarıyla öne çıkan BYD. Karar, ihtiyaçlara ve önceliklere göre değişse de “en iyi” unvanı bu ikili arasında gidip geliyor.

2024 yılına damga vuran model BYD Qin Plus oldu. Tam 480.025 adetlik satış rakamına ulaştı. Bu, yalnızca Çin'deki değil, küresel pazardaki dikkatleri de üzerine çekti. Tesla Model Y ise çok az bir farkla, 480.309 adetle BYD’yi geçerek Çin’in en çok satan SUV’u oldu. Aradaki fark? Sadece 284 araç.

Ancak detaylara girince tablo daha da ilginçleşiyor. BYD, SUV segmentindeki başarısını yalnızca Qin Plus modeliyle değil; ikinci, üçüncü ve dördüncü sıradaki araçlarıyla da perçinleyerek toplamda 930 bini aşan satış rakamına ulaştı. Tesla tek bir modelle zirvede yer alırken, BYD çoklu modellerle her alanda güçlü bir atılım gerçekleştiriyor. Bu tablo, artık Çinli otomobil markalarının yalnızca kendi ülkelerinde değil, küresel arenada da ciddi bir rekabet gücüne sahip olduğunu açıkça ortaya koyuyor.

2024 senesi ile birlikte Çin otomotiv pazarı, yaklaşık 30 milyon araç barajını aştıktan sonra büyük bir dönüm noktasına ulaşmayı başardı. Üstelik bu satışların 18 milyonu yerli markalardan geldi. Yüzde 23’lük bir artışla hem iç pazarda büyüdüler hem de dışa açıldılar. Çin hükümetinin sağladığı teşvikler, hurda destekleri ve geri dönüşüm programları da bu dönüşümde büyük rol oynadı. Eski araçların yaklaşık yüzde 70’i geri dönüştürüldü. Yani sadece yeni araçlar satılmadı, eski dünya da yavaş yavaş geride bırakıldı.

“Çin arabası alırım ancak lüks model olmalı” diyenler için de seçenekler çoğalıyor. Premium segmentte 4.738 milyon araç satışı gerçekleşti ve Çinli markalar, bu alanda da Avrupa ve ABD’li rakiplerini yakalamaya başladı. Tesla modelin dışında General Motors, Ford tarzı bazı Amerikan devleri, Çin yatırımlarını artırmaktadır. Öyle ki, dünyanın en büyük Buick üretim tesisi artık Çin’de yer alıyor.

SUV savaşında Tesla ve BYD kapışırken, sedan ve hatchback segmentlerinde sahneye yeni isimler çıkıyor. BYD burada da güçlü. Öyle ki iflas söylentileri dolaşan Nissan bile, Volkswagen’i 70 bin araç farkla geçti. Ama Volkswagen hâlâ toplam satış hacminde önde.

Tek model üstünlüğünü kısa vadede Tesla, Model Y ile koruyor olabilir. Ama uzun vadede tablo net: Çinli markalar çok yönlü saldırıya geçmiş durumda. Her segmente bir model, her bütçeye bir çözüm sunuyorlar. Bu hızla giderlerse, birkaç yıl içinde Tesla’nın tahtını sallamakla kalmayıp, tahtı komple söküp götürebilirler.

Elektrikli araba dünyasında artık sadece “en iyi pil kimde” değil, “en akıllı strateji kimde” sorusu konuşuluyor. Cevap? Şimdilik Tesla önde ama Çin markaları soluğunu ensesinde hissettiriyor.